Εδώ και εκατομμύρια χρόνια, τόσο οι μέλισσες όσο και τα λουλούδια έχουν εξελιχθεί παράλληλα για να αλληλοβοηθιούνται στην επικονίαση. Οι μέλισσες βοηθούν τα φυτά ταξιδεύοντας τη γύρη από άνθος σε άνθος, καθώς κάθεται πάνω στο σώμα τους, και αυτές ως “αντάλλαγμα” τρέφονται από αυτή. Υπάρχουν λουλούδια που εξαρτώνται σε πολύ σημαντικό βαθμό από τις μέλισσες για να αναπαραχθούν. Μάλιστα, το 35% της παγκόσμιας γεωργικής γης υποστηρίζεται από τις μέλισσες για την επικονίαση.
Τον περασμένο αιώνα, οι πληθυσμοί των μελισσών έχουν πέσει κατακόρυφα και κάποιες έχουν χαρακτηριστεί ως απειλούμενες, αφήνοντας τα οικοσυστήματά τους ευάλωτα.
Ποιοι είναι οι λόγοι που κινδυνεύουν οι μέλισσες;
Η υπερθέρμανση του πλανήτη - οι ξηρασίες, οι αυξημένες πλημμύρες, οι μεταβολές στην περίοδο ανθοφορίας των ανθοφόρων φυτών απειλούν την επιβίωση των μελισσών καθώς το περιβάλλον γίνεται για αυτές όλο και λιγότερο φιλικό.
Βιομηχανοποιημένες γεωργικές τεχνικές- Μονοκαλλιέργιες - αυτού του είδους η καλλιέργεια παρέχει στις μέλισσες μια πηγή θρεπτικών συστατικών που έχει ως αποτέλεσμα την κακή υγεία τους και την αυξημένη μεταφορά κυψελών για να ικανοποιηθούν οι διατροφικές τους ανάγκες, που προκαλούν στρες
Παγκοσμιοποίηση - μέσω αυτής διευκολύνεται η μετάδοση παρασίτων και άλλων χωροκατακτητικών ειδών από διαφορετικά οικοσυστήματα, που λεηλατούν τις μέλισσες, όπως για παράδειγμα η ασιατική σφήκα που είναι ικανή να αποδεκατίσει ολόκληρες κυψέλες σε ώρες.
Μεγάλη χρήση φυτοφαρμάκων - είναι τοξικά, επηρεάζουν την ικανότητα μάθησης, πλοήγησης, μνήμης (έτσι ώστε να επιστρέψουν στην κυψέλη), προκαλούν λήθαργο δυσκολεύοντας τη συλλογή τροφής, κ.α.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να αποτρέψουμε την εξαφάνισή τους;
- Πρόληψη αποψίλωσης δασών
- Χρήση μόνο εγκεκριμένων φυτοφαρμάκων που δεν είναι επιβλαβή για τους πληθυσμούς των επικονιαστών
- Αγορά βιολογικών προϊόντων
- Χρήση αιθέριων ελαίων. Ορισμένα αιθέρια έλαια όπως της μέντας και του θυμαριού έχουν εντομοαπωθητικές ιδιότητες. Όταν χρησιμοποιούνται ως φυσικά φυτοφάρμακα μπορούν να βοηθήσουν στον έλεγχο των πληθυσμών παρασίτων χωρίς να βλάψουν ωφέλιμα έντομα όπως οι μέλισσες. Άλλα αιθέρια έλαια όπως ο κέδρος, είναι γνωστό ότι απωθούν τα μυρμήγκια και τα σκαθάρια, τα οποία μπορούν να διαταράξουν τις φωλιές των μελισσών.
- Φύτεψη αρωματικών φυτών σε μπαλκόνια και κήπο που προσελκύουν μέλισσες όπως μέντα, δυόσμος, φασκόμηλο, δενδρολίβανο, λεβάντα, θυμάρι αλλά και λουλουδιών όπως τριανταφυλλιά, γεράνι, καλέντουλα.
- Αγορά τοπικών μελιών για ενίσχυση της τοπικής μελισσοκομίας
- Προστασία μελισσών και κατάλληλη ενημέρωση έτσι ώστε να μην υπάρχει ο φόβος απέναντί τους που οδηγεί στην θανάτωσή τους καθημερινά.
Υπάρχουν λοιπόν, πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορούμε να συμβάλλουμε στην προστασία των μελισσών. Οι πιο εύκολοι είναι να φυτέψουμε αρωματικά φυτά στο μπαλκόνι και στον κήπο μας, και να χρησιμοποιούμε περισσότερο αιθέρια έλαια στην καθημερινότητά μας. Έτσι όχι μόνο θα έχουμε φρέσκα μυρωδικά, αλλά θα βοηθάμε κιόλας με τον δικό μας τρόπο τις μέλισσες του τόπου μας.
